Celiakia – objawy choroby i ścisła dieta bezglutenowa
Celiakia dieta, co jeść w celiakii?
Celiakia zwana również chorobą trzewną jest i stanem patologicznym jelita cienkiego, który cechuje się zaburzeniami trawienia i wchłaniania jelitowego. Powoduje ją nieodpowiednia reakcja immunologiczna na znajdujące się w zbożach białka nazywane - glutenem. Należą do nich (1):
- białko pszenicy (gliadyna)
- żyta (sekalina)
- owsa (awenina)
- jęczmienia (hordeina)
Historia
Celiakia została po raz pierwszy opisana przez angielskiego lekarza Samuel Gee w 1887 r. Chorobę tą opisywał jako rodzaj przewlekłej niestrawności spotykanej u osób niezależnie od wieku. Przełomem dla zrozumienia działania choroby trzewnej były badania Willema Dicke’a, w których odkryto zależność między zapadaniem na celiakię a okresami słabych plonów, kiedy to produkcja mąki gwałtownie spadała (1).
Epidemiologia
Wykrywalność celiakii ciągle wzrasta ze względu na coraz wyższe spożycie glutenu oraz nowocześniejsza i dokładniejszą diagnostyką. Choroba trzewna pojawia się u 1 na 100 osób. W Polsce wykrywalność celiakii jest niewielka (ok. 3-5% ogólnej liczby chorych) (2).
Celiakia częściej pojawia się u ludzi rasy białej, szczególnie w Europie Północnej i Zachodniej, natomiast rzadko występuje wśród mieszkańców Afryki czy dalekiego wschodu (Japonia, Chiny). Wysokie wahania zachorowań na chorobę trzewną wywołane jest m.in różnicami kulturowymi w spożywanych posiłkach, genetyką i technikami laboratoryjnymi (1).
Objawy kliniczne
Najbardziej znane objawy choroby trzewnej to spadek masy ciała, biegunki, bóle brzucha i jelit, gazy i wzdęcia). Ze względu na to iż objawy te często występują przy innych chorobach celiakia mylona jest z problemami spowodowanymi: nadmiernym stresem, innymi alergiami czy zespołem jelita drażliwego. (2)
Celiakia dieta - (dozwolone i niedozwolone produkty) - choroba trzewna dieta
Najważniejsza terapią oprócz leczenia farmakologicznego jest zastosowanie optymalnej diety eliminującej całkowicie produkty zawierające gluten.
Żywienie w celiakii wymusza wyeliminowanie zbóż i ich przetworów zawierających gluten. Pieczywo oraz makarony muszą zostać zastąpione produktami ze znakiem przekreślonego kłosa. Należy tutaj zwrócić uwagę, na ogrom produktów niezbożowych, które zawierają śladowe ilości glutenu. Dlatego zawsze warto sprawdzać skład umieszczony na opakowaniu (3).
Zalecenia dietetyczne dla pacjentów z chorobą trzewną:
- wykluczenie produktów zawierających jęczmień, żyto, pszenicę
- wykluczenie owsa - może być zanieczyszczone
- wykluczenie piwa
- stosowanie produktów z przekreślonym kłosem na opakowaniu
- stosowanie prouktów mącznych z mąki soji, ryżu, gryki
- stosowanie skrobi pszennej bezglutenowej
- wykluczenie: kawa zbożowa, napoji zawierających jęczmień
- zalecane napoje: woda mineralna, herbata, soki
- dopuszczone napoje alkoholowe: rum, wino, brandy,
- wykluczenie alkochole: piwo, whisky, wódka żytnia, gin (2).
Celiakia zalecenia dietetyczne, czyli co zawiera i co nie zawiera glutenu:
Bibliografia
- Marian Grzymisławski ,Hanna Stankowiak-Kulpa, Małgorzata Wiocha. Celiakia - standardy diagnostyczne i terapeutyczne . Forum Zaburzeń Metabolicznych. 2010, Tom 1, 1, strony 12-21.
- Małgorzata Darewicz, Jerzy Dziuba. Dietozależny Charakter Enteropatii Pokarmowych Na Przykładzie Celiakii . Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 2007, 1 (50), strony 5-15.
- Ewelina Swora, Hanna Stankowiak-Kulpa, Maciej Mazur. Dieta Bezglutenowa W Chorobie Trzewnej. Nowiny Lekarskie. 2009, 78, strony 324-329.
Jeżeli wpis Ci się spodobał udostępnij go proszę lub skomentuj :)